Hiện nay, bệnh viêm khớp đang có xu hướng xuất hiện nhiều ở cả những người trẻ chứ không chỉ riêng ở giới trung niên và người cao tuổi như trước. Vậy đâu là những nguyên nhân viêm khớp phổ biến nhất? Ta hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Tổng quan về bệnh viêm khớp
Khớp được tạo nên từ các phần sau đây: Sụn (Lớp phủ đầu của xương, sụn cho phép xương của khớp chuyển động trơn tru); Liên nang (Màng bao quanh tất cả các phần chung); Màng hoạt dịch (Màng mỏng này tiết ra chất lỏng hoạt dịch bôi trơn khớp).
Trong y học hiện đại, viêm khớp là thuật ngữ chung được dùng để chỉ tất cả các rối loạn gây ảnh hưởng đến cấu trúc và khả năng hoạt động của khớp. Bạn có thể hiểu nôm na rằng, bệnh viêm khớp là tình trạng tại các khớp xảy ra hiện tượng viêm nhiễm và sưng tấy kéo dài. Khi bị viêm khớp, các sụn đầu khớp bị vỡ ra, gây đau và sưng tấy gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng chuyển động, sinh hoạt của người bệnh.
Viêm khớp không phải là một bệnh lý đơn lẻ mà là một nhóm bệnh, chúng đều có chung đặc tính bao gồm: đau nhức, viêm, và hạn chế cử động của khớp xương. Khi bị viêm khớp, tại vị trí khớp bị viêm có biểu hiện đau (đau tăng dần kể cả khi nghỉ ngơi), kèm theo biểu hiện sưng, nóng, đỏ vùng viêm.
Bệnh viêm khớp thường gặp ở các vị trí như khớp gối, khớp cổ tay, cổ chân, khớp hông,… Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất ở những người trung niên (ngoài 40 tuổi trở đi), và người già sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.
Có khoảng 100 dạng viêm khớp khác nhau và trong đó có 4 loại thường gặp nhất là:
● Viêm xương khớp (OA)
● Viêm khớp dạng thấp
● Viêm đa thấp
● Bệnh gout
Viêm khớp khiến cho người bệnh luôn cảm thấy đau đớn, khó khăn khi vận động sinh hoạt. Đặc biệt, nếu để bệnh diễn tiến nặng có thể dẫn tới biến dạng các khớp, teo cơ và tàn tật suốt đời. Cùng tìm hiểu những nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp phòng ngừa kịp thời.
9 nguyên nhân gây bệnh viêm khớp
Có thể nói, viêm khớp chính là căn bệnh đặc trưng khi về già. Thông thường, khi bước qua tuổi 40 bạn sẽ đứng trước nguy cơ mắc bệnh viêm khớp khá cao. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những người trẻ tuổi sẽ không mắc bệnh viêm khớp.
Không có nguyên nhân duy nhất của tất cả các loại viêm khớp. Ở mỗi loại viêm khớp sẽ có những nguyên nhân gây bệnh khác nhau, nguyên nhân có thể bao gồm:
- Chấn thương, dẫn đến viêm khớp thoái hóa
- Chuyển hóa bất thường, dẫn đến bệnh gút
- Di truyền thường là nguyên nhân trong viêm xương khớp
- Nhiễm khuẩn nhiễm trùng dẫn đến viêm khớp của bệnh Lyme
- Rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như trong RA và SLE
Đa phần các dạng viêm khớp đều xuất hiện do sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau. Thậm chí, một số loại không có nguyên nhân rõ ràng và cũng không lường trước được. Dưới đây là 9 nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh viêm khớp mà bạn nên biết
1/ Lão hóa xương khớp theo tuổi tác
Các tế bào xương sẽ già hóa đi theo tuổi tác, khi tuổi càng cao tế bào xương sẽ bị lão hóa và dễ bị tổn thương. Khi tế bào xương bị lão hóa sẽ khiến cho các khớp xương bị khô và không còn tiết ra nhiều dịch khớp. Lúc này sụn khớp sẽ dễ bị bào mòn, dễ vỡ và gãy hơn. Do bị lão hóa, bào mòn nên sụn khớp không được bền chắc nữa, chỉ cần một vài chấn động có thể dẫn đến đau, viêm. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh, nhất là những người cao tuổi.
Theo số liệu thống kê, có đến 90% bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp trên 60 tuổi. Điều này cho thấy, người cao tuổi thường phải sống chung với bệnh viêm khớp. Người già thường bị loãng xương và thoái hóa khớp, khi đó phần sụn khớp sẽ nhanh chóng bị bào mòn khiến cho hai đầu xương nhanh chóng cọ sát vào nhau gây ra tình trạng đau nhức xương khớp kéo dài.
2/ Lối sống và thói quen sinh hoạt không đúng
Rất nhiều người trẻ tuổi trong xã hội hiện đại ngày nay có thói quen ăn uống không lành mạnh. Do công việc bận rộn nên họ thường xuyên sử dụng đồ ăn nhanh, ăn ngoài quán, bổ sung chế độ dinh dưỡng thiếu dưỡng chất khiến cho các khớp xương không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng sụn khớp. Cộng thêm với thói quen làm việc quá sức sẽ là nguyên nhân dẫn đến hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm. Chính vì vậy sẽ tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn xâm nhập và tấn công gây viêm vùng xương khớp.
Bên cạnh đó, thói quen sinh hoạt không đúng cũng khiến nhiều người đứng trước nguy cơ mắc bệnh viêm khớp. Nếu bạn kê gối quá cao, thói quen ngồi xổm, ngủ nghiêng, ngủ không đúng tư thế cũng sẽ rất dễ mắc bệnh viêm khớp, do những tư thế này sẽ nhanh chóng khiến vùng khớp bị tổn thương trầm trọng.
Theo nghiên cứu, khảo sát ở một số người bệnh viêm khớp khi nằm thường xuyên hoặc nằm bất động trên giường khoảng 1 tuần liền thì sự bệnh chắc của xương và sụn giảm mất khoảng 15%.
3/ Do tính chất công việc
Do tính chất công việc, một số người thường xuyên phải mang vác các vật nặng có trọng lượng quá lớn cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn mắc bệnh viêm khớp. Khi bị các vật nặng gây áp lực lên khớp trong thời gian dài sẽ khiến cho các khớp nhanh chóng bị tổn thương làm cho hai phần đầu sụn va vào nhau và gây viêm khớp.
Còn những người làm việc văn phòng, thói quen lười vận động, ngồi nhiều, tư thế ngồi không đúng cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa khớp, viêm xương khớp.
4/ Tăng cân quá mức gây áp lực lên xương khớp
Thừa cân béo phì gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, nó là nguyên nhân đẫn đến một số bệnh lý như: tiểu đường, bệnh tim mạch, huyết áp, giảm mỡ máu… Việc bạn tăng cân quá mức cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến vùng xương khớp, nhất là khớp gối, khớp cổ chân, phần cột sống. Khi bạn bị tăng cân quá mức sẽ nhanh chóng khiến cho vùng khớp bị tổn thương nghiêm trọng. Thừa cân béo phì gây bệnh viêm khớp như sau:
- Béo phì gây áp lực lớn tới các khớp xương, đặc biệt là các vùng xương háng, đầu gối, các khớp cổ chân,… Khi áp lực đè nặng lên xương khớp diễn ra trong thời gian dài sẽ gây ra những tổn thương cho xương và gây ra nhiều bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là bệnh viêm khớp.
- Béo phì làm tăng hàm lượng chất béo trong cơ thể từ đó kích thích cho quá trình viêm phát triển. Chất béo có khả năng sinh sinh ra các Protein, trong đó có loại Cytokine – chất có khả năng gây ra tình trạng viêm nhiễm ở mức độ nhẹ và có thể gây hại cho các các khớp xương và tăng nguy cơ viêm khớp.
- Không chỉ vậy, hàm lượng chất béo cao còn gây ức chế và giảm tác dụng của thuốc trong quá trình điều trị viêm khớp làm cho bệnh tiến triển nặng hơn. Cụ thể là, đã có cuộc khảo sát so sánh giữa người béo phì và người không béo phì cùng sử dụng thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp trong 12 tháng cho thấy, khả năng hấp thụ thuốc của người bị béo phì thấp hơn 50% so với người có cân nặng bình thường.
5/ Thường xuyên đi giày cao gót
Với những người phụ nữ thường xuyên đi giày cao gót cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp gối, khớp cổ chân, bàn chân. Thường xuyên đi giày cao gót sẽ khiến cho lượng máu ở chân không thể lưu thông, gây ra hiện tượng tê bì chân. Đi giày cao gót trong thời gian dài sẽ rất dễ bị mắc bệnh viêm khớp gối về sau. Thậm chí, một số trường hợp, chị em bị cứng khớp, không thể cử động khớp gối được, gây khó khăn cho việc đi lại.
6/ Chấn thương
Các chấn thương do lao động, giao thông hay chơi thể thao thường tác động không tốt đến hệ xương khớp. Thông thường, các chấn thương ở các khớp sẽ khiến cho sụn khớp bị hư, vỡ nát, rách dây chằng có thể gây viêm khớp. Người bệnh phải mất một thời gian dài chữa trị mới có thể hoạt động lại được.
7/ Yếu tố di truyền từ bố mẹ sang cho con cái
Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu trong gia đình có ông bà, bố mẹ mắc bệnh viêm khớp thì khả năng cao con cái cũng mắc phải căn bệnh này. Bởi gen của họ dễ nhạy cảm với các tác nhân khiến bệnh phát triển cũng như dễ bị tổn thương hơn so với người khác.
8/ Nhiễm khuẩn và vi trùng từ các bộ phận khác gây ra
Sự xâm nhập và tấn công của vi khuẩn, virus, dị nguyên,… vào vùng xương khớp cũng có thể gây ra bệnh viêm khớp. Cụ thể, nhiều nghiên cứu đã chứng minh, bệnh viêm đa khớp dạng thấp do nhiễm khuẩn và vi trùng ở một số bộ phận khác gây ra.
9/ Một số bệnh lý về xương khớp khác
Thực tế, nếu bạn mắc phải các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa khớp, gai xương khớp, đau nhức xương khớp lâu ngày,… thì sẽ rất dễ mắc phải bệnh viêm khớp. Chính vì thế, khi mắc phải những căn bệnh này, người bệnh nên hết sức thận trọng với căn bệnh viêm khớp.
Cách phòng tránh bệnh viêm khớp hiệu quả nhất
Việc biết được chính xác đâu là nguyên nhân gây viêm khớp không chỉ giúp cho người bệnh lựa chọn được phương pháp điều trị viêm khớp hiệu quả hơn mà còn để những người có nguy cơ cao bị mắc bệnh dựa vào đó để phòng ngừa. Ngoài việc phòng ngừa theo nguyên nhân gây bệnh thì bạn cũng cần lưu ý một số điều sau để đảm bảo bệnh không hỏi thăm bất cứ khớp nào ở bản thân mình ngay từ khi còn trẻ.
Viêm khớp là căn bệnh nguy hiểm nếu như không được điều trị kịp thời bệnh có thể gây nhiều biến chứng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Nếu không được điều trị bệnh kịp thời, bệnh viêm khớp có thể khiến bệnh nhân gặp phải các biến chứng như: teo cơ, cứng khớp, bại liệt, không thể vận động được. Chính vì vậy, việc phòng ngừa bệnh viêm khớp là vô cùng cần thiết. Sau đây là một số cách giúp bạn có thể phòng ngừa bệnh viêm khớp hiệu quả nhất.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Việc thăm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ là việc làm cần thiết và các chuyên gia luôn khuyến khích mọi người cùng thực hiện. Việc làm này giúp bạn có thể phát hiện bệnh ngay từ sớm từ đó có những biện pháp ngăn ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.
Trong quá trình điều trị bệnh, việc thăm khám và kiểm tra định kỳ còn giúp bác sĩ kiểm tra được tiến triển của bệnh xem liệu phương pháp điều trị hiện tại có mang lại hiệu quả tốt hay không. Nếu không, bác sĩ sẽ điều hướng phương án khác phù hợp.
Lối sống, sinh hoạt
Mỗi người sẽ có một lối sống sinh hoạt khác nhau. Tuy nhiên, mọi người nên thiết lập cho mình thói quen sinh hoạt lành mạnh. Ăn ngủ đúng giờ, dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, không ngủ quá muộn.
Bên cạnh đó, bạn cần thiết lập công việc hợp lý để tránh căng thẳng, mệt mỏi, tạo tâm lý thoải mái, tránh gây áp lực cho các khớp, nhất là dân văn phòng để cho các khớp ngón tay được thư giãn, đàn hồi về vị trí ban đầu, tránh để khớp ngón tay làm việc cả ngày, không ngừng nghỉ. Bởi hành động này là yếu tố dẫn đến nguyên nhân viêm khớp.
Luyện tập thể dục thể thao
Tập thể dục thể thao rất tốt cho sức khỏe nói chung giúp phòng tránh và giảm thiểu nguy cơ mắc nhiều căn bệnh mạn tính, và các căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Với hệ thống xương khớp, thường xuyên tập thể dục sẽ giúp các khớp khỏe mạnh, linh hoạt, giúp cơ chắc khỏe… Chính vì thế để tự bảo vệ cơ thể mình một cách tốt nhất, hãy tập thể dục thể thao môi ngày, không cần bỏ ra quá nhiều thời gian chỉ cần khoảng 30 phút mỗi ngày để tập luyện là đủ.
Chế độ ăn uống, giảm cân
Ăn uống có tác động lớn đến bệnh viêm khớp nhất là những người bị viêm khớp do bệnh gout. Do đó, đảm bảo khẩu phần ăn sao cho hợp lý là việc vô cùng quan trọng. Hãy hỏi ý kiến chuyên gia nếu bạn không biết cơ thể mình cần bổ sung thêm những gì.
Ngoài ra, bạn cần tránh tuyệt đối các loại rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích, tránh ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn quá mặn, quá ngọt gây phá hủy sụn khớp.
Kết luận
Trên đây là một số nguyên nhân viêm khớp thường gặp. Một số nguyên nhân bạn có thể tự cải thiện được, nhưng một số nguyên nhân không có bất cứ biện pháp nào có thể điều chỉnh được. Hãy chăm sóc cho sức khỏe xương khớp của bạn bằng cách bổ sung chế độ dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe và giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ. Khi có xuất hiện bất kỳ dấu hiệu của bệnh viêm khớp bạn nên nhanh chóng lên lịch thăm khám với bác sĩ để được thăm khám và đưa ra giải pháp khắc phục phù hợp.
